Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, Ukrayna’nın Ankara Büyükelçiliğinde bir grup gazeteciye, Ukrayna-Rusya savaşı, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması, Türkiye ile savunma sanayide işbirliği ve esir değişimi konularında değerlendirmelerde bulundu.
Gazze’deki durumun, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya yaptığı silah yardımını etkilediğini belirten Bodnar, “Uluslararası medya dikkatini bu yöne (Gazze’ye) çevirdi, dolayısıyla Ukrayna’da savaşın sona erdiğini düşünenler var.” dedi.
Büyükelçi Bodnar, Ukrayna’ya verilmesi planlanan silahların İsrail’e gitmesinin yanı sıra Batılı ülkelerdeki iç siyaset dinamiklerinin de yardımları etkileyen bir unsur olduğunu belirtti.
Ukrayna Büyükelçisi, ABD’de yaklaşan başkanlık seçimi, Macaristan ve Slovakya hükümetlerinin tutumu ile Polonya’da çiftçilerin sınır kapılarında Ukrayna tırlarına uyguladığı ablukaları, bu dinamikler arasında gösterdi.
Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmamasının ardından Ukrayna yük gemilerinin kullandığı yeni rotaya ilişkin de değerlendirmede bulunan Bodnar, bu koridordan eylül ayından bu yana 500’den fazla geminin geçtiğini aktardı. Ukrayna Büyükelçisi, sadece Odessa’dan yola çıkan gemilerin, bu süre içinde 14 milyon ton gıda taşıdığını söyledi.
Bodnar, Ukrayna’nın girişimi olan yeni koridordan sadece gıda değil diğer materyallerin taşınmasının, avantajlı bir durum olduğuna dikkati çekerek, koridorun oluşturulması için bölgenin mayınlardan temizlendiğini ve gemiler için bir İngiliz firmasından sigorta alındığını belirtti.
Nakliyatın Tuna Nehri’nde de hiç durmadan devam ettiğini anlatan Bodnar, buradaki 3 limandan hareket eden gemilerin yıllık taşıdığı yük hacminin 6 milyon ton olduğunu kaydetti. Ukrayna Büyükelçisi, Avrupa’ya da ürünlerin çoğunlukla demir yolu aracılığıyla ulaştırıldığını aktardı.
Uygun şartlarla Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması yeniden canlandırılabilir
Yeni koridorun işletilmesinde Türkiye’nin önemine işaret eden Bodnar, uygun şartların sağlanması halinde Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yeniden hayata geçirilebileceğini de kaydetti.
Büyükelçi, bu şartları, Ukrayna gemilerinin serbest geçişine ve gıda dışındaki materyali taşımalarına izin verilmesi olarak sıraladı.
Bodnar, Ukrayna buğdayının en büyük tedarikçilerinden biri olan Dünya Gıda Programı’nın Türkiye’nin yanı sıra İspanya ve Mısır gibi ülkelerde depolarının bulunduğuna işaret ederek, “Buğday fiyatının sabitlenmesi, Türkiye ve Ukrayna’nın başarısıdır.” yorumunu yaptı.
“Boğazlar kapalı olduğu için Odessa’yı koruyabiliyoruz”
Ukrayna-Rusya savaşının nedenlerine de değinen Bodnar, Rusya’nın Sovyetler Birliği dönemine dönmeyi arzuladığını, savaştan önce Moldova, Çeçenistan ve Suriye gibi ülkelerde işlediği savaş suçlarının cezasız kaldığını, Slav nüfusunun gittikçe azalması nedeniyle Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ederek, Slav nüfus dengesini yeniden sağlamayı amaçladığını savundu.
Son dönemde Rusya’nın Ukrayna’ya füze saldırılarının arttığını belirten Bodnar, Rusya ile olası ateşkes ve barış için “Ordusunu Ukrayna topraklarından çıkarmadıkça Rusya ile herhangi bir konuyu görüşmeyiz.” dedi.
Bodnar, 2014’teki Maidan olaylarını hatırlatarak, “Rusya ile barışıyoruz” demenin, Ukrayna toplumunda büyük bir bölünmeye ve sorunlara yol açabileceğini vurguladı.
Ukrayna Büyükelçisi, Rusya’nın savaşı devam ettirmek için savunma sanayisini yenilediğini savundu. Bodnar, son olarak Rusya’nın insansız deniz araçları ürettiği bilgisini edindiklerini ve bu bilgiyi Türk yetkililerle paylaştıklarını kaydetti.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne de değinen Bodnar, “Rus gemilerinin Karadeniz’e girip çıkamaması bizim için büyük bir yardım. Boğazlar kapalı olduğu için Odessa’yı koruyabiliyoruz.” ifadesini kullandı.
“Ukrayna, diğer ülkelere ders olmalı”
Bodnar, Rusya’nın, Ukrayna ile değil Batı ve NATO ile savaştığını düşündüğü; Batılı ortaklarının da en çok Ukrayna-Rusya savaşından korktuğu değerlendirmesini yaparak, Batı’da “Kendimiz savaşmaktansa Ukrayna’ya yardım etmek daha ucuz” söyleminin gözlendiğini kaydetti.
Batılı ülkelerde Ukrayna’ya yardım konusunda farklı fikirlerin varlığından haberdar olduklarına vurgu yapan Bodnar, bu nedenle silah üretme kapasitelerini genişletmeye başladıklarını bildirdi.
Bodnar, bir ülkenin kendi silahlarını üretmesinin önemine dikkati çekerek, “Ukrayna, diğer ülkelere ders olmalı.” dedi.
Türkiye ile Ukrayna arasındaki işbirliğine de değinen Bodnar, dış ticaret hacminin yıllık 8 milyar dolara yaklaşmasını, serbest ticaret anlaşmasının onaylanmasının ardından ise bu rakamın katbekat üstüne çıkılmasını beklediklerini kaydetti.
Ukrayna’nın Türkiye’nin insansız hava aracı ve helikopter projeleri için motor temin ettiğini hatırlatan Bodnar, Baykar’ın Ukrayna’da açmayı planladığı fabrikanın ise nerede yapılacağına ve ne zaman açılacağına ilişkin güvenlik nedeniyle bilgi veremeyeceğini söyledi.
“(Esir değişimi) Burada dezavantajlı durumdayız”
Bodnar, Türkiye’nin Azov komutanlarının Ukrayna’ya iadesinde önemli rol oynadığına işaret ederek, esir takasıyla ilgili yeni bir anlaşma için liderler düzeyinde görüşmelerin sürdüğünü, ombudsmanların da konuyla ilgilendiğini söyledi.
Ukrayna Büyükelçisi, “Burada dezavantajlı durumdayız. Bizde sadece savaş esirleri var. Rusya’da ise hem savaş esirleri hem siyasi tutsaklar hem de çocuklar var.” ifadesini kullandı.