Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi Hedeflerine Ulaşılamadı, Harcamalar Arttı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın Mayıs 2023’te kamuoyuna duyurduğu “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi” uygulanamadı ve hedefler başarısız oldu. Ekonomist Naki Bakır’ın Dünya Gazetesi’nde yayımlanan analizine göre, kamunun tüketim harcamaları son bir yılda 404 milyar liraya yükselerek tasarruf hedeflerini aşmış durumda.
Tasarruf Hedefleri Gerçekleştirilemedi
Parasal sıkılaştırma politikalarının uygulanmaya başlanmasının ardından enflasyonu düşürmek için iç talebin kısıtlanması amaçlanmıştı. Fakat ne vatandaşlar tüketimi azalttı ne de kamu harcamalarını kıstı. Bu durum, tasarruf hedeflerinin gerçekleştirilemediğini gösteriyor. Kamunun tüketim malı, malzeme ve hizmet alımları bir yılda 404,3 milyar liraya ulaştı, önceki yıla göre artış oranı yüzde 63,3 olarak gerçekleşti.
TÜFE’ye göre 12 aylık ortalama enflasyonun yüzde 48,73 olduğu dönemde, kamu tüketim harcamalarındaki reel artış yüzde 9,8 olarak gerçekleşti.
Güvenlik Harcamaları Öne Çıkıyor
Kamunun tüketim harcamalarındaki en büyük artış savunma ve güvenlik kalemlerinde yaşandı. Silah, araç, teçhizat ve mühimmat alımları bir yılda yüzde 146 artarak 141,6 milyar liraya yükseldi. Yiyecek, içecek ve yem alımları için toplam 59,5 milyar lira harcanırken, kırtasiye, giyim, enerji ve tıbbi malzeme harcamalarında da artış gözlendi.
Kamuda Tasarruf Paketi Hedefleri
Geçen yıl açıklanan Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi’nde temel hedefler şöyle belirlenmişti:
- Yeni bina alımı ve yapımı (deprem hariç) 3 yıl boyunca durdurulacaktı.
- Araç alımı ve kiralama 3 yıl boyunca yapılmayacaktı.
- Toplu taşıma olan yerlerde servis hizmetleri kaldırılacaktı.
- Kamuda yalnızca emekli olanlar kadar yeni istihdam yapılacaktı.
- Yurt dışı görevler, promosyonlar, plaket ve takvim dağıtımları sınırlandırılacaktı.
- Mal ve hizmet alımlarında yüzde 10, yatırım ödeneklerinde ise yüzde 15 kesinti hedeflenmişti.
Ancak son bir yılda gerçekleşen bütçe harcamaları, bu hedeflerin büyük ölçüde hayata geçirilemediğini ve kamu harcamalarında tasarruf sağlanamadığını gösteriyor.