Seçimin ilk turunda büyük hayal kırıklığına uğrayan ve ikinci turdan da umudunu kesen kriz lobisi, milletin desteğini arkasına alamayınca hırçınlaştı. Faiz artırımından başka reçetesi olmayan destekledikleri adayın en azından 28 Mayıs’taki ikinci tura kadar havlu atmaması için ekonomide yalan üstüne yalan atıyorlar. Yurtdışındaki maşaları ile borsada büyük çöküş yaratma hevesleri kursaklarında kalınca makro verilere saldıran fakat özellikle önceki gün açıklanan tek hane işsizlikle buradan da umudunu kesen malum çevre, bu kez bankacılık sektörü üzerinden iftira ve panik yaratma kampanyasına başladı. Sosyal medya üzerinden ekonomist maskeli tetikçilerinden, bot hesaplara kadar son kullanma tarihi geçmiş akademisyenlerin de desteğiyle, bankaların kredileri durduğundan döviz vermediğine kadar yalan üstüne yalanlarla, sistemde panik havası yaratmaya çalışıyorlar.
MERKEZ’DEN KAPAK GİBİ CEVAP
Aslı astarı olmayan ve bankacılık krizi yaratma amaçlı bu saldırılara dün Merkez Bankası’ndan tokat gibi cevap geldi. Merkez Bankası tarafından dün yayımlanan Finansal İstikrar Raporu’nda, ticari kredi kullanımının malum çevrelerin iddialarının aksine, tarihin en büyük artışını gerçekleştirdiği ortaya çıktı. 2021’de aylık ortalama 26.3 milyar lira olan aylık ortalama TL ticari kredi kullanımı, 2022’nin ilk yarısında 136.7 milyara, ikinci yarısında 150.9 milyara, 2023’te ise 203.6 milyar lira fırladı.
Yani aylık TL ticari kredi kullandırımı 2021’e göre 8 kata yakın arttı. Son 1 ayda ise 203 milyar TL ticari kredi kullandırıldı. Malum çevrelerin, “KOBİ’lere kredi muslukları tamamen kapatıldı” iftirası ise tam anlamıyla çöktü. 2021’de 10.6 milyar lira olan aylık ortalama TL KOBİ kredi kullanım miktarı, 2023 itibarıyla 130.3 milyara ulaştı. Başka bir ifadeyle KOBİ’lerin aylık kredi kullanımındaki artış 13 kata ulaştı.
KREDİLER ÜRETİME GİDİYOR
Merkez Bankası ve BDDK’nın son dönemde özellikle yüksek limitli kredi kartlarında nakit kullanımına sınırlama getiren düzenlemesi, tamamen hedefli kredi politikası uygulamasını destekliyor. 2022 yılı ilk çeyreğinde yüzde 66 olan söz konusu pay, 2023 yılı mart ayı itibarıyla yüzde 81’e ulaştı.
Hedefli krediler ile diğer kredilerin büyüme oranları 2022 yılı nisan ayına kadar benzer seyrederken, bu dönemden sonra devreye alınan makroihtiyati tedbirlerin etkisiyle kredi büyümeleri ayrıştı. Nitekim, 2023 yılı mart ayı itibarıyla 2021 yıl sonuna kıyasla hedefli kredilerin büyümesi yüzde 165 seviyesine yükselirken, diğer kredilerin büyümesi yüzde 23.1 oldu.
LİRALAŞMA EKONOMİNİN DAYANIKLILIĞINI ARTIRDI
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Finansal İstikrar Raporu’nda yayımlanan mesajında, liralaşma stratejisine dikkat çekti. Kavcıoğlu, “Bu sayede firmaların ve hanehalkının finansal dayanıklılık göstergeleri güçlü kalmaya devam ediyor. Hayata geçirilen hedefli kredi politikaları ile kredi kompozisyonu hedeflenen yönde değişmiş ve net ihracatçı firmalar ile KOBİ’lerin toplam kredilerdeki payı arttı. TL kredi faizlerinin para politikası faizlerine yakınsaması sağlanarak firmaların finansmana erişimi desteklenmiş ve firmaların finansman maliyeti kanalıyla parasal aktarımın etkinliği güçlendirilmiştir. Bankacılık sektörünün aktif kalitesindeki iyileşme tüm kredi türlerinde ve kredi riski göstergelerinde gözleniyor. Politika faizi, hedefli kredi ve likidite politikaları ile üretim ve cari fazla kapasitesindeki gelişim süreci desteklenecek. Liralaşma stratejisinin ekonomimizin dayanıklılığını artırarak finansal istikrara sağladığı katkı asrın felaketi olan 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaralarının hızla sarıldığı süreçte daha da belirgin hale geldi” değerlendirmesinde bulundu.
TL’YE GEÇİŞ SON SÜRAT
Hanehalkının finansal varlık kompozisyonunda TL cinsi varlıkların ve mevduat dışı finansal araçların ağırlığı artmaya devam ederken, mevduat liralaşma oranı artmaya devam etti. Bankaların mevduatta liralaşma hedefini gerçekleştirme yönündeki artan motivasyonları bu eğilimin devam edebileceğine işaret ediyor. Hanehalkının finansal varlıkları içerisinde yer alan TL mevduatın GSYH’ye oranı yüzde 14.9’dan 18.3’e çıkarken, döviz mevduatının oranı ise 19’dan 9’a indi. Reel sektör tarafından da firmaların varlık kompozisyonunda TL cinsi varlıkların payı artıyor.
KREDİ ÇEK DOLAR AL DÖNEMİ BİTTİ
Merkez Bankası’nın hedefli kredi politikası gereği, TL ticari krediler yatırım, üretim ve istihdam amaçlı veriliyor. Bu politika, daha önce bankadan kredi çekip döviz, araba veya gayrimenkul alan kesimleri rahatsız ediyor. Son dönemde bu amaçla kredi çekmek isteyip alamayanlar sosyal medyada kaos yaratmaya çalışıyor.
