Merkez Bankası, politika faizini değiştirmedi ve yüzde 45 olarak sabit bıraktı. Kararla ilgili bir yazı kaleme alan ekonomist Mahfi Eğilmez, “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyonun yüzde 65 olduğu yerde politika faizini yüzde 45 olarak sabit tutmanın tek bir gerekçesi olabilir: Önümüzdeki dönemde enflasyonda düşüş beklentisi” dedi. Peki böyle bir beklenti gerçekçi mi? Bu soruya kişisel bloğundaki yazıda yanıt veren Eğilmez “Bunu araştırmak için öncelikle enflasyonu olumsuz yönde en fazla etkileyen göstergelerin başında gelen kamu kesimi bütçesine bir bakalım. 2023 yılı bütçesi, başlangıçta öngörülen bütçe açığının iki katından daha yüksek bir açıkla (1.375 milyar lira) sonuçlandı” ifadelerini kullandı.
Eğilmez, yazısına şu ifadelerle devam etti:
“2023 yılının Aralık ayında bütçe açığı birdenbire ikiye katlandı. Buna yol açan gelişmelerin başında sermaye transferleri kalemi başta olmak üzere bazı kalemlerde Aralık ayında ortaya çıkan rekor artışlardı. Mesela 2022 Aralık ayı sermaye transferleri kaleminde 17 milyar TL harcama tahakkuku söz konusuyken 2023 Aralık ayında aynı kalemde 639 milyar TL’lik harcama tahakkuku söz konusu oldu. Bu rekor artışlarla bütçe açığı başlangıçta 659 milyar TL öngörülmüşken 1.375 milyar TL olarak gerçekleşti. Buna karşılık nakit dengesi 625,5 milyar TL açık verdi. Bu, bize 2024 bütçesinin olacağından daha düşük açıklı göstermek için girişilen bir illüzyonu gösteriyor. Hükümet böylece 2023 yılına gider yazarak o giderin nakdini 2024 yılında seçimler için kullanıyor. Bu durumda 2024 bütçesi tahmin edildiği gibi 2,7 trilyon TL açık verecek olsa da nakit dengesinin bunun oldukça üzerinde açık vereceğini tahmin etmek zor olmasa gerekir.
TÜRKİYE’DE ENFLASYON BU POLİTİKAYLA ANCAK VE ANCAK BAZ ETKİSİYLE GEÇİCİ DÜŞÜŞLER GÖSTEREBİLİR
Bütçe açığının yüzde 100, nakit açığının yüzde 400 dolayında artacağı bir yılda enflasyonun yüzde 65’lerden yüzde 36’ya düşmesi mümkün olabilir mi? Enflasyon, geçen yılın Temmuz ve Ağustos aylarında yüzde 9’ar dolayında olduğu ve bu yıl muhtemelen o aylarda daha düşük aylık enflasyon çıkacağı için baz etkisiyle düşüş gösterecek olsa da devamında yüksek kalmaya devam edecek. Bir başka ifadeyle Türkiye’de enflasyon bu politikayla ancak ve ancak baz etkisiyle geçici düşüşler gösterebilir. Para politikası kısmen sıkı, maliye politikası gevşek ise enflasyon kalıcı olarak düşmez.
Türkiye, içinde bulunduğu durumu iyi göstermeye çalışmaktan vazgeçip gerçekleri kabul ederek ona göre doğru ekonomi politikası uygulamadığı sürece enflasyondaki geçici düzelmeler hep baz etkisi gibi illüzyona dayalı kalmaya mahkûmdur.”
