Avrupa Konseyi, Batı Trakya’daki AİHM kararlarını müzakere etmek için Yunanistan’a ziyaret düzenledi

Avrupa Konseyi, Batı Trakya ile ilgili yıllardır uygulanmayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarıyla ilgili müzakereler için Yunanistan’a ziyaret düzenledi.

Avrupa Konseyi’nin İnsan Hakları Direktörlüğü ve AİHM kararlarını izleyen İcra Dairesi yetkililerinden oluşan heyet, Atina’daki toplantılarında, Batı Trakya Türk Azınlığı ile doğrudan ilişkilendirilen İskeçe Türk Birliği, Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği’nin AİHM kararlarını içeren “Bekirusta Dava Grubu” adlı davaların ilerleyişini detaylı bir şekilde değerlendirdi.

Batı Trakya’da azınlık dernekleri, isimlerinde “Türk” ifadesi geçtiği gerekçesiyle kapatılmıştı

1927’de kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB), 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’de kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil “Müslüman” olarak tanımlandığı iddiası ile 1980’li yıllarda kapatılmıştı. Bir dönem azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” ifadesi Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra Türk ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemişti.

Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte konuyu 2005’te AİHM’e taşımıştı. Mahkeme 2007 ve 2008 tarihli kararlarında dernek kurma özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermişti.

Avrupa Konseyi Bakanları Komitesi, Yunanistan’ın AİHM kararlarını uygulayıp uygulamadığını yakından takip ederken Yunanistan Parlamentosu 2017’de AİHM kararlarının uygulanmasının önünü açmak amacıyla bir yasa değişikliğini onaylamış ancak yasada bulunan çekinceler gerekçesiyle Türk ismi taşıyan derneklerin resmi faaliyetine izin verilmemesi yönündeki uygulama devam etmişti.

İTB, bu yasal değişikliğin ardından Yargıtaya itirazda bulundu. Yargıtay, Haziran 2021 tarihli kararıyla İTB’nin, AİHM kararının uygulanması ve yasal statüsünün iade edilmesi talebini reddetmişti.